Geachte leden van het parlement, ondergetekenden wenden zich tot u met ernstige zorgen over de staat van onze Surinaamse natuur en het gerelateerde beleid. De regering heeft op diverse (inter)nationale podia nadrukkelijk aangegeven dat zij beseft hoe bijzonder de waarde is die Surinames natuur vertegenwoordigt en deze daarom in stand zal houden. Dit kan alleen als het onderdeel uitmaakt van een gedegen plan.
Echter, recente, alsook geplande, gronduitgiften en inzichten over landgebruik van de regering, die naar onze overtuiging de belangen van lokale gemeenschappen, natuurgebieden/de biodiversiteit en de leefomgeving in gevaar brengen, lijken hier haaks op te staan.
We noemen hierbij in het bijzonder:
- de voorgenomen (overhaaste) ontwikkeling van het Bakhuisgebied voor mijnbouw
- de uitgifte van gronden in het Peruvia Natuurgebied te Coronie voor landbouw cq zandafgraving
- de onduidelijke stand van zaken rondom de aanwijzing cq uitgiften van driehonderdduizend hectare grond in de bosgordel ten behoeve van landbouw
- het ontbreken van ESIA-studies voor groot landbouwprojecten, al dan niet wettelijk beheerd door mennonieten of Surinamers
- de illegale goudmijnbouw in het Brownsberg Natuurpark, die zich inmiddels tot aan de Irenevallen bevindt
- Toename illegale houtkap, goudwinning en wilde dierenhandel waar geen tot weinig actie op wordt ondernomen en concrete legale transparante consequenties uitblijven
- Bosbouwconcessies grenzend aan het Centraal Suriname Natuurreservaat en vergunningen voor bruggen en andere infrastructuur die een bedreiging vormen voor het reservaat
- Onduidelijkheid over het (gedoog)beleid met betrekking tot mennonieten
Onze zorgen:
1. Schade aan gemeenschapsrechten en -belangen
De uitgifte van grond zonder transparante besluitvorming en voldoende inspraak van de betrokken gemeenschappen leidt tot verlies van sociale voorzieningen, openbare ruimte of zelfs traditionele woon- en werkgebieden.
2. Milieu-impact
Het benutten van grond voor grootschalige industriële of commerciële doeleinden bedreigt kwetsbare natuurgebieden en kan leiden tot onomkeerbare milieuschade, zoals verlies van biodiversiteit, verlies van onze HFLD- en Carbon negatieve status en toename van CO₂-uitstoot.
De toegankelijkheid tot de gebieden neemt toe als gevolg van landbouw en dat zal leiden tot toename van de illegale wilde dierenhandel en stroperij. Het Bakhuysgebergte is een gebied met zeer hoge biodiversiteit en kan worden aangeduid als een biodiversiteitshotspot.
Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat de dichtheid van alle zes (beschermde) wilde katachtigen die in Suriname voorkomen (waaronder de bedreigde jaguar) bijzonder hoog is in dit gebied. Mijnbouw zal bovenop de huidige houtkapactiviteiten in het gebied tot onomkeerbare verstoring leiden en de illegale handel in jaguars doen toenemen (vandaag is de internationale dag van de jaguar).
In het geval van groot landbouw is er een groot potentieel gevaar voor het woeden van onder meer bosbranden. Deze en andere risico’s zouden zichtbaar moeten worden in de milieu- en sociale effectenanalyse (ESIA), die verplicht is voor elke Surinaamse ondernemer. Ongeacht of zij zelfs landbouwpraktijken op hun land denken uit te voeren of het doorverhuren/doorverkopen.
Wat we ook in acht dienen te nemen is dat in geval van mogelijke grote bosbranden, onze brandweer en andere hulpdiensten niet daarop zijn berekend en het zodoende ook weer kan leiden tot desastreuze gevolgen. Een recent en verontrustend voorbeeld hiervan in de regio is dat elf miljoen hectare bos is afgebrand in Bolivia als gevolg van onder meer rijst- en sojateelt.
De kwestie mennonieten en andere groot landbouwers met een reputatie van ontbossing en monocultuur elders op ons continent, die via slinkse wegen (bijvoorbeeld als outgrowers) toegang krijgen tot onze ongerepte natuur, moet hierin worden meegenomen.
3. Gebrek aan transparantie en inspraak
Wij signaleren dat lokale gemeenschappen regelmatig onvoldoende worden betrokken bij de besluitvorming rondom gronduitgifte. Dit schendt hun rechten, leidt tot vergroten van een gevoel van wantrouwen en onrechtvaardigheid bij de inwoners.
4. Overhaaste besluitvorming
Terwijl Suriname zich opmaakt voor een tijdperk in de olie- en gasindustrie met zeer hoge inkomsten enerzijds, maar ook reële risico’s op sociaal-, economisch- en milieugebied anderzijds, lijkt de noodzaak en wenselijkheid van een bauxietavontuur op dit moment onverstandig. Daarnaast is Suriname druk bezig met een carbon strategie en heeft de overheid onlangs een Green Development-strategie gepresenteerd.
Hoe deze ontwikkelingen uitpakken is nog helemaal niet zeker. Als we ook nog de gebrekkige capaciteit van ons land in aanmerking nemen dan zou het eerder voor de hand liggen om het Bakhuis potentieel te houden als appeltje voor de dorst en eerst alle andere strategieën uit te rollen.
Deze verrassende actie komt erg gehaast over en is strijdig met de genoemde Green Development-strategie alsook alle andere beleidsdoelen die de overheid nationaal, maar vooral ook internationaal, presenteert en promoot. Overigens, ook een gedegen Economische Impact Analyse zou moeten worden gedaan en worden afgezet tegen andere alternatieven.
Onze verzoeken:
Gezien uw rol om de belangen van onze bevolking, zowel de huidige als toekomstige generaties, te behartigen en beschermen, verzoeken wij u om:
- Behandeling en aanpassing van de huidige- en aan te nemen wetten en regelgeving rondom natuurbehoud en rondom rechten van Inheemse en Tribale volkeren, die moeten leiden tot herziening van het huidige beleid rond gronduitgifte en landgebruik aansturen, middels regelgeving, van een geïmplementeerd eenduidig beleid dat prioriteit geeft aan het behoud van lokale gemeenschappen, cultuur en natuurwaarden, indachtig de verdragen waaraan ons land zich internationaal heeft gecommitteerd.
- Garantie op transparantie en inspraak. Stel duidelijke regels op die gemeenschappen betrekken bij elke stap van het proces, inclusief openbare consultaties en inspraakmogelijkheden.
- Evaluatie van huidige projecten. Onderzoek lopende en geplande projecten om te beoordelen of ze in overeenstemming zijn met de belangen van de betrokken gemeenschappen en het milieu. Hanteer daarbij de FPIC-protocollen die transparantie en inspraak van gemeenschappen in het binnenland voorschrijven. Milieueffectenstudies zijn wettelijk verplicht voor alle ontwikkelingsprojecten, inclusief (groot)landbouw, mijnbouw, infrastructuur.
- Bescherming van kwetsbare en cruciale gebieden. Introduceer wetgeving die kwetsbare natuurgebieden en gemeenschapsvoorzieningen beter beschermt tegen commerciële exploitatie en de mogelijkheid biedt om het percentage van beschermde gebieden in ons land te verhogen conform de “30 by 30” afspraken bij het Global Biodiversity Framework. Tevens wetgeving die de uitvoer van economische activiteiten welke haaks staan op behoud van de natuur een halt toe roepen en dwingen tot het prioriteren van onze biodiversiteit.
Wij als ‘groene NGO’s, willen ondersteunen bij het in kaart brengen van de bedreigingen en mogelijke oplossingen die ook elders op ons continent worden toegepast. Echter, wij dringen er bij u op aan om snel en krachtig te handelen in het belang van de bevolking en ter behoud van onze natuurlijke omgeving. Uw committering en besluitvaardigheid zijn van essentieel belang om een eerlijke, leefbare en duurzame toekomst te waarborgen.
Waar mijnbouw voor Suriname nochtans het gekozen pad is op de korte termijn, zijn wij ervan overtuigd dat natuurbehoud hét duurzame pad is dat in het belang is voor onze huidige en toekomstige generaties.
Wij rekenen op een positieve en constructieve reactie op deze dringende kwesties en zijn te allen tijde bereid tot een gesprek.
De Groene NGO’s: Amazon Conservation Team Suriname (ACT), Tropenbos Suriname, Green Growth Suriname (GGS), Conservation International Suriname (CI-S), Wildlife & People Suriname (WPS), World Wildlife Fund (WWF) Guianas, Suriname Alliance For the Environment (SAFE Globally), Green Heritage Fund Suriname (GHFS)
